ale co
  • ale i choć
    15.10.2011
    15.10.2011
    Czy fragmenty zdania zaczynające się od ale, choć itp. powinny być „wyprzecinkowane” z obu stron (czyli potraktowane jak wtrącenie), czy przecinek wolno postawić tylko przed tymi wyrazami? Przykłady:
    Mechanizm wyświetlania możliwych, ale chwilowo niedostępnych, opcji sprawdził się.
    Mechanizm wyświetlania możliwych, ale chwilowo niedostępnych opcji sprawdził się.
    Sequel okazał się godną, choć już odrobinę odmienną, kontynuacją.
    Sequel okazał się godną, choć już odrobinę odmienną kontynuacją.
  • Ale mamo…
    11.11.2014
    11.11.2014
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwości, czy przy wyrażeniu Ale, mamo… powinien znajdować się przecinek. Wołacz powinno oddzielać się przecinkiem, ale chodzi mi o sytuację, w której już nic po tym się nie mówi i wypowiada się to na jednej tonacji.
    Z góry dziękuję za wyjaśnienie tej kwestii.
  • co czy czego?
    27.11.2008
    27.11.2008
    Powinnam powiedzieć co chcesz czy czego chcesz? Drugi zwrot wydaje mi się poprawny, ale niezbyt kulturalny.
  • co się da
    3.10.2012
    3.10.2012
    Czy można uznać za poprawne wyrażenie robienie, co się da? Wątpliwość bierze się z tego, że o ile robić łączy się z biernikiem (robić co), o tyle robienie już z dopełniaczem (robienie czego). Jednak robienie, CZEGO się da brzmi chyba zbyt dziwnie.
  • Co słychać?
    3.02.2003
    3.02.2003
    Witam ponownie!
    Czy do osoby, z którą jest się na pan/pani można powiedzieć: „Co słychać?”? Czy nie lepiej byłoby: „Co u pana/pani słychać?”? Z kolei, czy odpowiadając na powyższe pytania, mozna odpowiedzieć: „Dobrze/Źle”, czy też należałoby powiedzieć: „U mnie dobrze/źle”?
  • Co tam rośnie?
    21.09.2009
    21.09.2009
    Mówi się, że gdzieś rośnie fasola, koniczyna, tatarak (l.poj.), ale rosną buraki, jabłonie, bratki (l.mn.). Czasem wybór liczby nie jest taki prosty: jeżyna, nasturcja, świerk, pokrzywa, łubin – czy l.poj. wyraża co innego niż l.mn.? Czy użycie niewłaściwej liczby jest błędem językowym? A jeśli tak, to czy jest sposób na uniknięcie wpadki? Czym kierować się, kiedy przyjdzie powiedzieć, że rośnie/rosną mniej znane gatunki, jak choćby miskant, datura, kostrączyna czy mozga?
  • Co zrobiono z wnioskiem?
    17.12.2007
    17.12.2007
    Zrobić – zrobiono, wykonać – wykonano, dojść – …? Kilka razy w roku potrzebne mi jest określenie „Doszęto do wniosku”. Z tego, co wiem, jest błędne. Zamieniam je więc na „Zebrani doszli do wniosku”, ale mnie to nie zadowala. Faktycznie nie da się… „Doszęto do wniosku”?
  • Ale czyby pomogło?
    15.06.2018
    15.06.2018
    Mam wątpliwość co do porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Czy-polaczone-z-by;17840.html. Reguła [160] mówi jednoznacznie, że partykułę czy zapisuje się z by łącznie, niezależnie od jej funkcji (zresztą wg SJP wyraz czy może być partykułą jedynie w funkcji pytajnej — w innych jest spójnikiem). Jest to też zgodne z: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/by-z-partykulami;3709.html. Za to w zdaniach Kto by…?, Gdzie byś…? i Kiedy byśmy… pisownia rozdzielna wynika z reguły [164]. Czyż nie?
  • Co liczyć w grach literowo-słownych?
    25.10.2012
    25.10.2012
    W grach literowo-słownych jest problem nazewniczy: co to jest spółgłoska i samogłoska, a dalej – z ilu spółgłosek i samogłosek składa się jakiś wyraz. Dwuznaki, zmiękczenia, obca pisownia itp. sprawiają, że często inaczej wychodzi, kiedy liczyć głoski, a inaczej, gdy litery. Jak precyzyjnie i zwięźle wyrazić warunek że wyraz ma mieć co najmniej cztery spółgłoski, ale tak, by wykluczyć liczenie głosek (Czech spełnia warunek, Nixon – nie)? Spółlitery i samolitery nie wydają się dobrym pomysłem.
  • Co ma brona do obrony?
    12.09.2018
    12.09.2018
    Czy zdaniem Państwa istnieją związki znaczeniowe słów broń, obrona ze słowem określającym czynność rolniczą, mianowicie bronowaniem? U dawnych Słowian bardzo ważnym był zwyczaj oborywania granic, co stanowi magiczną ochronę (obronę) przed rozmaitymi energiami, duchami, które mogłyby wejść w szkodę. Oborywaniem wyznaczano i utrwalano granice. My dzisiaj mówimy o obronie granic. Wyjaśnienia słów broń i brona w Słowniku prasłowiańskim jedynie zwiększyły ilość rodzących się pytań…
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego